Ιδιοκτησιακό Καθεστώς

.

Το 1788 Πασάς των Ιωαννίνων γίνεται ο Αλής, ο οποίος κάνει τσιφλίκια (ιδιόκτητα κτήματα) σχεδόν όλα τα κτήματα της επικράτειάς του. Στο βιβλίο του Παν. Αραβαντινού « τα τσιφλίκια του Αλή Πασά», δεν αναφέρεται το χωριό μας ως τσιφλίκι του Αλή Πασά αλλά ούτε και ως τσιφλίκι του υιού του Μουχτάρ. Μετά την πτώση του Σουλίου το 1803 το χωριό μας έγινε τσιφλίκι του Μουχτάρ Πασά (υιού του Αλή Πασά), ενώ το 1821 με τη βοήθεια των Σουλιωτών επαναστατεί και απελευθερώνεται από τους Τούρκους. Γράφει ο Ζώης Πάνου: «…Ο μεν Ζώης Πάνου και Βασίλειος Ζέρβας δια νυχτός εις το χωρίον Νάσαρη πήγαν εις του παπά το σπίτι. Ο παπάς μη ηξεύροντας ότι οι Σουλιώται ήτον, άνοιξε την θύραν, εισέβησαν οι καπεταναίοι μέσα, και διέταξαν την παπαδιάν να εισέρχεται εις όλα τα σπίτια του χωριού, βροντώντας την πόρταν. Ακούοντας την φωνήν της παπαδιάς άνοιγον οι νοικοκυραίοι και ούτως επουρδάριζαν από δέκα στρατιώται εις κάθε οσπίτιον και ούτω κυρίευσαν την ίδια νύχτα 4 χωρία με την ίδια τέχνην…». Μετά την πτώση του Αλή Πασά με διάταγμα του Σουλτάνου περιέρχεται στο τουρκικό δημόσιο το Σεπτέμβριο του 1822 και έγινε Εθνικό Τουρκικό κτήμα (ιμλιάκιο). Στη συνέχεια ο Σουλτάνος αγόρασε τα εθνικά (Ιμλιάκια) και τα έκαμε βασιλικά δηλ. ιδιόκτητα. Το 1853 ο Σουλτάνος, για να οικονομήσει χρήματα για τη διεξαγωγή του Ρωσοτουρκικού πολέμου (Κριμαϊκός πόλεμος), ενοικίασε τα χωριά της Λάκκας, Ντάρα, Κρανιά, Νάσσιαρη, Καντζά, Μελιανά και Μπουλμέτι-Ζερβό στον μεγαλέμπορο της Κωνσταντινούπολης Έλληνα από τη Β. Ήπειρο Χρηστάκη Ζωγράφο και έλαβε από αυτόν δάνειο αγνώστου ύψους. Το 1878 ο Σουλτάνος με το νέο Ρωσοτουρκικό πόλεμο πούλησε τα χωριά που είχε ενοικιάσει στον ενοικιαστή τους. Ιδιοκτήτης του Νάσσιαρη πλέον ο Χριστάκης Ζωγράφος. Ο Χρηστάκης Ζωγράφος τα χωριά της Λάκκας ( Νάσσιαρη, Κρανιά, Ντάρα, Μπουλ(ι)μέτι-Ζερβό) τα έκανε ανταλλαγή με άλλα των Τούρκων της Θεσσαλίας, η οποία είχε απελευθερωθεί με τη συνθήκη του Βερολίνου. Νέος ιδιοκτήτης της Νάσσ(ι)αρη ο Τούρκος Μουσταφά Ναήλ. Το 1908 οι κληρονόμοι του Μουσταφά Ναήλ είχε εννιά αγόρια, πούλησαν τα 4/5 του κληρονομικού τους δικαιώματος στον Κωστή Καραπάνο, γαμπρό από κόρη του Χρηστάκη Ζωγράφου. Το 1922 δέκα χρόνια μετά την απελευθέρωση τα τσιφλίκια των Τούρκων περιήλθαν στο ελληνικό δημόσιο με την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλάδος και Τουρκίας. Αποτέλεσμα το 1/5 της κτηματικής περιφέρειας του χωριού να περιέλθει στην κυριότητα του ελληνικού δημοσίου.
Επί κυβερνήσεως Παπαναστασίου, το 1924, το τσιφλίκι του Κωστή Καραπάνου απαλλοτριώθηκε. Τα 4/5 εξαγόρασαν οι κάτοικοι (152 δικαιούχοι) και το 1/5 παρέμεινε στο ελληνικό δημόσιο ακόμα μέχρι και σήμερα. Το πρόβλημα αυτό πρέπει να λυθεί με νόμο από την πολιτεία και να περιέλθει η κυριότητα στους κατοίκους του χωριού. Κατά καιρούς έγιναν ενέργειες προς την κατεύθυνση αυτή, οι οποίες δεν τελεσφόρησαν Για την εξαγορά οι κάτοικοι αποφάσισαν να διαθέσουν και τις προσόδους της εκκλησίας του χωριού, η οποία είχε μεγάλη περιουσία, με αποτέλεσμα να σταματήσει για λίγα χρόνια η λειτουργία του σχολείου ελλείψει πόρων. Η διανομή στους 152 δικαιούχους κατοίκους του χωριού μας έγινε με συμβόλαιο που συντάχθηκε στον Άσσο στις 5 Μαρτίου του 1937 από το συμβολαιογράφο Αλέξιο Αθ. Παπαλεύκα. Ο τότε πρόεδρος της κοινότητας Παφίλας Σπυρίδων του Δημητρίου και της Χρυσαυγής (Σπύρο Μήτρος) προκειμένου να καλύψει τα συμβολαιογραφικά έξοδα πούλησε τα πρόβατά του, χωρίς να ενημερώσει την οικογένειά του, η οποία το έμαθε εκ των υστέρων.. Λεπτομέρειες για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του χωριού μας σε άρθρο του Παύλου Γ. Χρήστου
« Το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Λάκκας Σούλι (Λάκκας Λελόβου) και ιδιαίτερα του χωριού μας» στο με αριθμό 3 φύλλο της εφημερίδας ο Άσσος.

 

Παύλος Γεωργίου Χρήστου
Δάσκαλος
Αθήνα 30 Μαρτίου 2015

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *